ELEKTRİKLİ ÇİTLER İLE İLGİLİ DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER .
Elektrikili çit sistemlerinin kurulması ve işletilmesi aşamasında özellikle dikkat edilmesi gereken bazı konulara aşağıda değinilmiştir. İfade edilen bu maddelerin uygulanması ve uyulması elektrikli çit sisteminin canlılar ve çevre açısından zarara ve tehlikelere yol açmaması için önemlidir. Bu sayfada dikkat çekilen başlıca hususlar haricinde daha kapsamlı bilgiyi kullanım kılavuzlarında bulabilirsiniz.
DİKENLİ VE JİLETLİ TELLER
Dikenli ve jiletli teller asla ve asla elektrikli çit sistemleri için iletken tel olarak kullanılamaz. Mantıklı bir yaklaşım olarak, eğer canlı bu tellere takılıp kendini kısa sürede çit tellerinden kurtaramaz ise periyodik olarak elektrik şokuna maruz kalması can tehlikesi oluşturabilir. Bununla birlikte kafes veya dikenli tellerin elektrikli çit iletkeni olarak kullanılabilmesi için de yeterli seviyede elektriksel izolasyonun yapılması gerekir. Başlıca bu iki ana sebep dikenli ve jiletli telleri elektrikli çit sistemini bir parçası olarak kullanılmasını kesinlikle uygun değildir.
Ayrıca doğru olan elektrikli çit telinden korkan-ürken canlının çekilirken sisteme yakın diğer tellere takılıp zarar görmemesinden de emin olacak bir kurulum yapmaktır. Yani, canlı elektrik şokuna anlık olarak maruz kalıp çekilirken dikenli tele vucudunun herhangi bir yerini taktırıp zarar görmesin.
ÇİT TELLERİNE FARKLI ÇİT CİHAZLARINDAN ELEKTRİK VERMEK
Bir kaç sıralı bir elektrikli çit sisteminde her sıraya ayrı çit cihazından güç verilmesi asla doğru değildir. Bu durum
zellikle satın alınan çit cihazının yeterli çarpma ve caydırma etkisi oluşturmadığını düşünen çifçilerin başvurduğu bir yöntemdir.
Bu gibi durumlarda yeterli çarpma etkisini oluşturabilmek için daha yüksek güçlü çit cihazı tercih edilmelidir. Yada, ikinci bir cihaz daha temin edilerek diğer çit sistemi ile aralarında en az 2 metre uzaklık bırakılarak diğer alana yeni cihazdan güç verilmelidir.
Ülkemizde özellikle yaban domuzu ve ayı mücadelesinde çaresizlikten dolayı bu tip yanlış uygulamalar yapılmaktadır. Yakın çit tellerine farklı iki çit cihazıdan elektrik vermenin canlılar açısından olumsuz sonuçları olabileceği unutulmamalıdır.
UYARI LEVHASI ASILMASI ZORUNLUDUR
Standartlara uygun olarak üretilmiş ve kurulumu gerçekleştirilmiş bir elektrikli çit sistemi, canlılara karşı oluşabilecek riskleri en aza indirir. Ancak, çevredeki insanlar açısından çit sisteminin farkındalığını arttırmak için uyarı levhaları çit telleri boyunca mutlaka asılmalıdır. Özellikle insanların geçiş yolları ve patika kenarlarına çekilen elektrikli çitlerde uyarı levhalarının asılma sıklığının arttırılması gerekir.
Elektrikli çitlerde kullanılacak uyarı levhaları ve uygulamasına yönelik nitelikler TSE EN-60335-2-76 standartında şöyle ifade edilmiştir:
Halka açık bir yol veya patika boyunca tesis edilen elektrikli hayvan çitinin herhangi bir bölümü çit kazıklarına güvenli bir şeklilde bağlanan veya çit tellerine sıkıca tuturulmuş uyarı işaretleri ile sık aralıklarla tanıtılmalıdır
Uyarı işaretlerini ölçileri en aza 100m x 200mm olmalıdır.
Uyarı işaretlerini her ik tarafının zemin rengi sarı olmalıdır. İşaret ğzerindeki yazılar ve şekiller sihah ve aşağıdakilerden biri olmaldır.
- Standartta ifade edilen sembol
- Dikkat Elektrikli Çit ifadesi
İşaretler üzerindeki yazılar ve şekiller , silinmez olmalı, uyarı levhasının her iki tarafına basılmalı ve bunların yüksekliği en az 25 mm olmalıdır.
Bu konuda firmamızca satışı yapılan uyarı levhaları standartta ifade edilen niteliklere tam anlamıyla sahip olarak üretilmektedir.
HIZLI YANICI MADDELERE KARŞI GEREKLİ ÖNLEMLER ALINMALIDIR
Elektrikli çit cihazları yüksek voltajlı enerji çıkışı üretmektedir. Çit cihazlarının negatif ve pozitif çıkışlarının bir birlerine yakınlaşması durumunda ark oluşabilmektedir. Elektrikli çit tellerinin toprağa veya toprakla temas halindeki iletken materyallere yakınlaşması durumunda oluşabilecek arklarda etrafta hızlı tutuşma niteliğinde malzeme bulunursa bu durum yangın tehlikesine yol açabilir. Özellikle çit sisteminin çalıştığı alanda alkol ve petrol türevleri gibi yanıcı materyallerin bulunması durumunda gerekli önlemlerin mutlaka alınması gerekir.
Ormanlık ve makilik alanlarda çalıştırılacak çit sistemlerinde oluşabilecek arkların etraftaki kuru materyalleri tutuşması zayıf bir ihtimaldir. Ancak, ihtimal zayıf olsa da muhtemel bir yangın durumunda, maddi ve manevi kayıpların yüksek olacağı unutulmayarak gerekli önlemler her halükarda alınmalıdır. Bu önlemler kapsamında kuru ve tutuşması görece daha yüksek materyaller çit telleri boyunca temizlenmesi yerinde bir adım olacaktır.
Bununla birlikte özellikle bazı yerli firmalar tarafından satışı yapılan ve kullandığı teknik itibari ile sürekli ark-darbe oluşturma mantığında çalışan çit cihazlarının yangın başlatma konusunda daha yüksek riskler taşıdığı unutulmamalıdır.